Malumunuz ben Serbest Muhasebeci Mali Müşavirim. Bugünkü yazımda sizlerle nasıl Serbest Muhasebeci Mali Müşavir olunur ve süreç nasıl nerede başlar ve ne zaman neticelenir konusu paylaşacağım.
Her şeyin bir kanunu olduğu gibi Mali Müşavirliğinde bir kanunu var. Bu Kanun ilk defa 01.06.1989 yılında kabul edilerek 13.06.1989 yılında 20194 sayılı Resmi Gazete yayınlanarak yürürlüğe giren 3568 sayılı SERBEST MUHASEBECİLİK, SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK KANUNU’dur. Bu kanun daha sonra 26.07.2008 tarihinde 26948 sayılı Resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğü giren 5786 kanun numarası ile revizyona uğramış ve SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK KANUNU olarak değiştirilmiştir. İşte bu kanun da ve kanuna bağlı olarak çıkarılan yönetmenlikler de kimlerin nasıl ne şekil de mali müşavir olacağı belirtilmektedir.
Biz gelelim kimlerin Mali Müşavir olabilir; aynen kanun maddelerini kopyaladım.
Genel Şartlar
Madde 4 - Meslek mensubu olabilmenin genel şartları şunlardır :
a) T.C. vatandaşı olmak (yabancı serbest muhasebeci malî müşavirler hakkındaki hüküm saklıdır).
b) Medenî hakları kullanma ehliyetine sahip bulunmak.
c) Kamu haklarından mahrum bulunmamak.
d) Taksirli suçlar hariç olmak üzere; affa uğramış olsalar dahi ağır hapis veya 5 yıldan fazla hapis yahut zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlar ile istimal ve istihlak kaçakçılığı dışında kalan kaçakçılık suçları, resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma veya Devlet sırlarını açığa vurma, vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs suçlarından dolayı hüküm giymiş bulunmamak.
e) Ceza veya disiplin soruşturması sonucunda memuriyetten çıkarılmış olmamak.
f) Meslek şeref ve haysiyetine uymayan durumları bulunmamak.
Madde 4 - Meslek mensubu olabilmenin genel şartları şunlardır :
a) T.C. vatandaşı olmak (yabancı serbest muhasebeci malî müşavirler hakkındaki hüküm saklıdır).
b) Medenî hakları kullanma ehliyetine sahip bulunmak.
c) Kamu haklarından mahrum bulunmamak.
d) Taksirli suçlar hariç olmak üzere; affa uğramış olsalar dahi ağır hapis veya 5 yıldan fazla hapis yahut zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlar ile istimal ve istihlak kaçakçılığı dışında kalan kaçakçılık suçları, resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma veya Devlet sırlarını açığa vurma, vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs suçlarından dolayı hüküm giymiş bulunmamak.
e) Ceza veya disiplin soruşturması sonucunda memuriyetten çıkarılmış olmamak.
f) Meslek şeref ve haysiyetine uymayan durumları bulunmamak.
Serbest muhasebeci malî müşavir olabilmenin özel şartları
Madde 5 - A) Serbest muhasebeci malî müşavir olabilmek için aşağıdaki özel şartlar aranır.
a) Hukuk, iktisat, maliye, işletme, muhasebe, bankacılık, kamu yönetimi ve siyasal bilimler dallarında eğitim veren fakülte ve yüksekokullardan veya denkliği Yükseköğretim Kurumunca tasdik edilmiş yabancı yükseköğretim kurumlarından en az lisans seviyesinde mezun olmak veya diğer öğretim kurumlarından lisans seviyesinde mezun olmakla beraber bu fıkrada belirtilen bilim dallarından lisansüstü seviyesinde diploma almış olmak.
b) Staj amacıyla serbest muhasebeci malî müşavir veya yeminli malî müşavir yanında üç yıl çalışmış olmak.
c) Serbest muhasebeci malî müşavirlik sınavını kazanmış olmak.
Türkiye genelinde malî denetim yapan kamu bankalarının müfettişleri ile kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisi almış olanlardan, bu yetkilerini aldıkları tarihten itibaren kamu kurum ve kuruluşlarında 8 yıllık hizmet süresini dolduranlar ile (a) bendinde sayılan konularda en az 8 yıl öğretim üyesi veya görevlisi olarak çalışmış bulunanlar için sınav şartı aranmaz.
d) Serbest muhasebeci malî müşavirlik ruhsatını almış olmak.
Bu şartları taşıyan herkes Mali Müşavir olabilir. Tabi öncelikle TESMER’in yapmış olduğu SMMM staja başlama sınavını kazanmış olmak gerekiyor. En az 60 puan almanız gerekmektedir. Sınavı kazandıktan sonra en büyük sorun stajımıza nerede yapabiliriz sorunu ortaya çıkmaktadır. Tabi ben özel bir şirkettin muhasebe servisinde çalıştığım için benim böyle bir sorunum olmadı.
Nerede Nasıl Ne Zaman staj yapılır.
MADDE 6 – Serbest muhasebeci mali müşavirlik stajı, bağımsız çalışan serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavir yanında veya şirketlerinde yapılır. Kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere mali müşavirlik bürolarında, Yemenli mali müşavirlik büroların da ve ya şirketlerinde yapılacaktır. Bu kanun maddesine bağlı olarak TÜRMOB tarafından yayınlanan Staj Yönetmeliğini 15.maddesi aşağıda ki gibidir.
Yanında Staj Yapılacak Meslek Mensupları
Madde 15- 1. Serbest Muhasebeci adayları stajlarını Yeminli Mali Müşavir, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir veya Serbest Muhasebecilerin yanında ve/veya onların denetim ve gözetiminde yapabilirler.
2. Serbest Muhasebeci Mali Müşavir adayları ise stajlarını Yeminli Mali Müşavir veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin yanında ve/veya onların denetim ve gözetiminde yapabilirler.
Burada bana uyan, çalıştığım şirketin tam tasdik sözleşmesi bulunan Yeminli Mali Müşavirlik Şirketinin denetimi ve gözetimi altında çalıştığım şirketin merkezin de stajımı tamamladım. Bizim dönemimiz de staj süresi iki yıldı. Şu an geçerli olan staj süresi üç yıldır. Tabi bunu anlamak istemeyen insanlar! Var.
Staj süresi tamamlanınca sırada yine TESMER’in yapmış olduğu SMMM staj bitirme veya yeterlilik sınavına girerek , Finansal Muhasebe, Finansal Tablolar Analizi, Mali Denetim, Vergi Hukuku, Maliyet Muhasebesi , Temel Hukuk ve Meslek Hukuku derslerinden başarılı olmak gerekiyor.Yine burada yukarıda saydığımız derslerden en az 50 ve tüm ders ortalamasının 60 olması gerekiyor. Bu sınav yılda üç kez yapılmaktadır.
Sınavları başarı ile geçince bağlı olduğunuz odaya başvuru yapıp belgenizi alabilirsiniz.
Benim burada basit bir şekilde anlatmak istediğim staj serüvenini yanlış bilen kişiler var. Belki bir faydam olmuştur.
Ne demek istediğimi anlayanlara,
Geç kalmadan.
En ağır iftirayı atan kimse bile sonradan pişmanlık duyar ve durumunu düzeltirse Cenâb-ı Hakkın mağfiretine nail olabilir (en-Nûr, 24/4-5)
Murat DEMİR
Mali Müşavir
