Geçtiğimiz günlerde Adıyaman’ın Samsat İlçesinde 5,1 büyüklüğündeki depreme ilişkin Adıyaman Üniversitesi ön inceleme raporu açıklandı.
Deprem bölgesinde incelemelerde bulunan Adıyaman Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanı Doç. Dr. Osman Günaydın ile bölüm öğretim üyeleri Prof. Dr. Murat Pala, Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Söylemez ve Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Fatih Şahan tarafından hazırlanan ön inceleme raporu yayımlandı.
Adıyaman Üniversitesi tarafından hazırlanarak yayımlanan ön inceleme raporunda, “Samsat ilçesinin Atatürk Barajının yapımı sırasında ilçenin rezervuar alanında kalması dolayısıyla taşınarak bu günkü mevcut yerine yeniden inşa edildiği göz önüne alındığında, yeni tasarlanan yapıların bu kadar hasar görmüş olması özellikle üzerinde dikkatle durulması gereken bir durumdur.
Başta kamu binaları olmak üzere yapıların tamamına yakını bu depremde ağır hasar görmüştür. Hasarların sebebi olarak malzeme, işçilik ve tasarım hatalarının yanı sıra ciddi denetim eksikliklerinden kaynaklandığı açıkça görülmektedir. Depremde tamamen yıkılan Samsat Belediye Binası başta olmak üzere yapıların tamamında beton kalitesinde ciddi yetersizlikler görülmektedir. Betonun elle dahi kırılacak durumda olması, mevcut durumun ne kadar vahim ve tehlikenin ne kadar büyük olduğunu göstermektedir.
Yapıların sünek davranmasını sağlayan en önemli elemanlardan biri olan etriyelerle ilgili olarak çok ciddi sayılabilecek kusurlara rastlanmaktadır. Kolon boyunca yer yer 150 santime varan etriye aralıkları gözlemlenmiştir. Kolon hasarlarında ve kolon kiriş birleşim noktalarında etriye sıklaştırılması olmadığı gibi etriye açılmalarına da sıklıkla rastlanmaktadır. Beton örtüsünün ve malzeme kalitesinin yetersiz olduğu birçok yapı elemanında ciddi düzeylerde donatı korozyonlarına rastlamak mümkündür.
Bu hasarlar yukarıda belirtilen nedenlerin yanında ciddi taşıyıcı sistemle ilgili tasarım hatalarından da kaynaklanmaktadır. Binalarda genel olarak taşıyıcı sistem elemanları boyutları oldukça yetersiz ve kolon yerleşimleri uygun bir şekilde seçilmemiştir. Geçen yıl yaşanan depremden sonra yapımına başlanmış ve inşaatı devam etmekte olan iki adet okul binası incelendiğinde birinde sadece taşıyıcı olmayan bölme duvar hasarları oluşmuş, diğerinde ise karkas inşaatı devam etmesine rağmen en ufak bir hasar meydana gelmemiştir. Buradan çıkarılacak en önemli ders yönetmelik hükümleri ve mühendislik ilkeleri göz ardı edilmeden inşa edilen yapıların deprem performansları üst düzeylerde çıkmaktadır. Mevcut yönetmeliğimiz yapı tasarımı açısından oldukça yeterli olmakla birlikte 2019 yılında yürürlüğe girecek olan yeni yönetmeliğimiz yapılarımızın deprem ve doğal afetlere karşı tasarımı konusunda oldukça sağlam ilkelere sahip bulunmaktadır.
Bundan sonra Samsat ve köylerinin yeniden imarında, bahsedilen hatalardan ders alınması, malzeme, işçilik, tasarım ve denetim konularında çok hassas davranılarak mevcut kanun ve yönetmeliklere titizlikle uyulması gerekmektedir” ifadelerine yer verildi.
