Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından bölgede yer kabuğu ve fay hattı üzerindeki değişimleri araştıran yer bilimciler, GPS ölçümleriyle fayın post-sismik hareketlerini takip ediyor. Afyon Kocatepe Üniversitesi Deprem Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdür Yardımcısı Prof. Dr. İbrahim Tiryakioğlu, 6 Şubat depremleri sonrasında yürütülen bilimsel çalışmalar hakkında bilgi verdi. Bu yıl İstanbul Teknik Üniversitesi'nden Doç. Dr. Hasan Hakan Yavaşoğlu'nun liderliğindeki TÜBİTAK projesi çerçevesinde gerçekleştirdikleri GPS ölçümleriyle fayın deprem sonrası hareketlerini analiz ettiklerini belirtti.
"DEPREM ÖNCESİ DÖNEME GERİ DÖNÜLDÜ"
İstanbul Teknik Üniversitesi tarafından desteklenen proje, 6 Şubat'taki depremin ardından bölgede yaşanan post-sismik dönem hareketlerini incelemeyi amaçlıyor. Tiryakioğlu, projenin kuzey-güney ve doğu-batı noktalardan alınan GPS ölçümleriyle yürütüldüğünü belirterek şunları söyledi:
"Farklı gruplar halinde alınan GPS ölçümleri, bölgede 11 ili kapsayan geniş bir alanı kapsamaktadır. Bu büyük depremlerin post-sismik dönemleri uzun sürebilir, bu nedenle ölçümlerimizi 6 aylık periyotlarla gerçekleştiriyoruz. Kahramanmaraş bölgesinde post-sismik dönem hareketlerinin belirli noktalarda devam ettiğini gözlemledik. Geçen bir yıla göre ise genel hareketlenmenin yavaşladığı, deprem öncesi periyoda benzer bir duruma geri dönüldüğü gözlenmektedir. Bu bilgiyi, deprem öncesi ve sonrasındaki hareketleri karşılaştırarak elde ettik. Bölgedeki GPS noktalarında ölçümlerimiz belirli periyotlarda devam edecek."
"YENİ BİR 'DEPREM BÜYÜKLÜK KESTİRİM MODELİ' OLUŞTURDUK"
Tiryakioğlu, diğer bir çalışmalarında ise 6 Şubat depremlerini Türkiye'nin farklı noktalarında kurulu sabit GPS istasyonları verilerini incelediklerini belirtti.
Burada ilginç sonuçlar elde ettiklerini ifade eden Tiryakioğlu, şu bilgileri paylaştı:
"İlk aşamada büyük koordinat değişimleri, deprem bölgesinde olmuştu. Afyonkarahisar, Uşak ve Balıkesir'de kurulu sabit GPS istasyonlarından gelen verileri inceledik ve analizlerimizde ilk depremden 170 saniye, ikinci depremden 139 saniye sonra Afyonkarahisar'daki GPS istasyonlarının hareketlendiğini gözlemledik. Bu analiz sonuçlarına dayanarak depremin yayılma hızına ve GPS istasyonlarının yer değiştirmeleri ile ilişkilendirilen yeni bir 'deprem büyüklük kestirim modeli' oluşturduk. Bu çalışmayı Ankara Üniversitesi ve Gebze Teknik Üniversitesi akademisyenleri ile birlikte gerçekleştirdik."