Dünya kayısı başkenti Malatya’da rakımı düşük olan yerlerde hasat sona ererken yüksek yerlerde ise hasat devam ediyor. Hasadın ağustosun ortalarına kadar sürmesi beklenirken çiftçiler topladıkları ürünleri yavaş yavaş pazara getirmeye başladı.
Malatya Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan, kayısıdaki son durum ve fiyatlar hakkında açıklama yaparak bulunarak çiftçilere uyarılarda bulundu.
“Rakımı yüksek yerlerde hasat devam ediyor”
25 Haziran’da rakımın en düşük olduğu yerlerde hasat döneminin başladığını aktaran Özcan, “Yaklaşık 25 gündür hasat devam ediyor. Rakımı bin 200’den az olan yerlerde bizim yaptığımız incelemelerde hasat dönemi bitti ama bin 200’den sonraki bölgelerde hala hasat süreci devam ediyor. Bizim tahminimize göre ağustosun 10’una kadar Malatya’da kayısı mutlaka tüketilecek kadar temin edilebilecek duruma gelecek” ifadelerini kullandı.
“400 bin ton tahmini rekoltemiz var”
Bu yıl kayısının diğer yıllara oranla daha az hasar gördüğünü ve tahmini rekoltenin 400 bin ton olduğunu aktaran Malatya Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan, “Kayısı olgunlaşma dönemindeyken 24 Haziran seçimi ile hasa aynı zamanda denk gelmesi hasebi ile birinci kısımlar kısmen zarar gördü ama yüksek kesimlerde bu konuda ciddi bir sıkıntı yok. Geçtiğimiz günlerde bir de yağışa maruz kaldık biliyorsunuz. Normalde temmuz ayındaki yağmurlar çok kısa sürer ama yağan yağış 1 saate yakın devam etti. Sergide olan kayısı çok az derece hasar gördü ama büyük oranda kayısı geçen günkü yağıştan fazla etkilenmedi. Özellikle organik üretimde gün kurusu dediğimiz üretime kısmen zarar verebiliyor yağmur ama bizim aldığımız haberler ve yapmış olduğumuz çalışmalarda ciddi bir hasarın olmadığını tespit ettik. Hasat dönemi halen devam ediyor ama inşallah çiftçimiz ürünlerini 15-20 güne kadar çekmiş olur. Şuanda bildiğiniz gibi haziran ayında gerçekleşen iklimsel değişikliklerden kaynaklanan yağmur ile birlikte gelen dolu ile birlikte kısmen bir hasar aldı kayısı özelikle olgunlaşma döneminde. Yağmurun denk gelmesi sebebi ile kısmen yer yer çürümelere sebep oldu. Bunun harici dolu da bazı bölgelerde ciddi hasara sebebiyet verdi ama 400 bin tahmini rekoltemiz var. Bu 400 bin tonun 65 bin tonunu biz daha önce Tarım İl Müdürlüğümüzle yapmış olduğumuz çalışmada kısmen ihracata giden kayısı kısmen de meyve suyu fabrikalarına gidecek olan yaş kayısı tahmini olarak belirlemişti. Burada kuruya tekabül eden tahmini rekoltemiz 81 bin tondu. Tabi burada kısmen bu hasarlar ile üründe kalite kaybının yüzde 30 olduğunu tahmin ediyoruz. Bu Tarım İl Müdürlüğümüzün sahada yaptığı çalışmalar neticesinde ortaya çıkan rakamdır” ifadelerine yer verdi.
“Çiftçi ihtiyacı kadarını satsın”
Kayısının tarladan pazara yavaş yavaş gelmeye başladığını aktaran Malatya Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan, kayısı fiyatları hakkında da bilgiler vererek, “4 numara değimiz standart ürün olarak gördüğümüz birinci kalite ürün 10 lira bandında satılıyor. Tabi bu numara değiştikçe fiyatlar da değişiyor. Özellikle kuru çok yüksek. Bizim ricamız çiftçilerimizin piyasadaki arz talebi bozacak atraksiyonlardan uzak durmasıdır. Yani ihtiyacı olduğu kadarını eğer piyasaya getirip de piyasada paraya çevirirse bu çok daha mantıklı olur. Yoksa piyasanın talep ettiği 10 bin tonsa siz piyasaya 20 bin ton ürünü aynı anda satışa sunduğunuz anda burada bir takım sıkıntılar oluyor. Hem ihracatçımızın eli güçlü olsun hem çiftçimizin hem de tüccarlarımızın eli güçlü olsun. Bu üçlü koordinasyonu iyi kurgulamak gerekiyor. Biz kayısının değerinde satılması için elimizden geleni yapacağız. İhracatçımız da bu konuda çok vakur duruyor” dedi.
“Meyve suyu fabrikaları fiyatı yükseltti”
Özcan, kayısıyı çiftçiden 25 kuruşa alamaya çalışan meyve suyu fabrikalarına karşı başlattıkları mücadelenin olumlu anlamda sonuçlandığını ve çiftçinin kazançlı bir duruma geldiğini söyledi. Özcan, “Bizim ‘hurda’ diye tabir ettiğimiz, doğa ve iklim şartları hasarlarına maruz, kalan kalite kaybının olduğu bir ürünümüz var. Bu ürün bildiğimiz gibi meyve suyu fabrikalarında konsantresi alınarak meyve suyuna dönüştürülerek kullanılan bir üründür. Burada meyve suyu fabrikalarının bize teklif etmiş oldukları fiyatlar gerçekten çok komik fiyatlar. Bunun çiftçide de kamuoyunda da karşılık bulması imkansız. Biz burada sadece bu fabrikaları uyardık. ‘Bu fiyatlarla çiftçimizin karşısına gelmeyin. Aksi takdirde çiftçi size bu fiyata bu mahsulü vermeyecek’ dedik. Çiftçimiz de önemli bir duruş sergiledi. 50 kuruş üzerine fiyatlar olmasına rağmen çiftçimiz ‘içerisindeki çekirdeğin onda birini bile hesaplasanız bu gün kurusu diye adlandırdığımız organik çekirdek 3-3.50 lira bandında’ değerlendirmesini yaptı. Buradaki hurda diye tabir ettiğimiz kayısıyı da endüstriyel olarak değerlendirdiğimiz zaman ıskarta dediğimiz bu da şuanda piyasada 2.50-3 lira bandında dolayısı ile burada 25 kuruş dediğiniz rakamlar çok komik rakamlardır, çiftçi de bu hesabı yaptı. Biz de çiftçimizin yanında durduk ve burada da ciddi anlamda bir sonuca gidildi ve çiftçimiz daha kazançlı bir konuma geldi” diye konuştu.